11.08.2020 Wspólnie oddajemy hołd ofiarom antypolskiej operacji NKWD
-
©marek_usz/Photogenica
83 lata temu, 11 sierpnia 1937 r., za zgodą Józefa Stalina szef NKWD Nikołaj Jeżow podpisał rozkaz nr 00485, który rozpoczął tzw. operację polską. Według dokumentów NKWD represjom poddano ponad 139 tys. Polaków, z czego ponad 110 tys. zamordowano – najczęściej strzałem w tył głowy. Zdaniem historyków ludobójstwo to było zemstą bolszewików na naszym narodzie za rok 1920, kiedy to Polacy powstrzymali pochód rewolucji komunistycznej w marszu na Zachód.
Decyzje podejmowały w ogromnym pośpiechu „dwójki” złożone z enkawudzistów, którzy mieli głos rozstrzygający oraz prokuratorów. Rodzaj przewinienia określano zwięźle: „polski kontrrewolucjonista”, „wróg Związku Sowieckiego”, „polski kułak”, „piłsudczyk”, „aktywny działacz katolicki” czy „członek polskiej kontrrewolucyjnej organizacji POW”. Nie dbano o pozory, nie fabrykowano dowodów. (…) Po pierwszych dwudziestu dniach operacji Jeżow doniósł Stalinowi, że dokonano ponad 23 tys. aresztowań. „Bardzo dobrze! Wykopujcie dalej i usuwajcie ten polski brud” – zanotował na marginesie raportu [Stalin].” (…) Masowe mordy miały się zakończyć jeszcze w tym samym roku, w którym się zaczęły [1937], ciągnęły się do jesieni 1938 roku. (…) Zwłoki pomordowanych wywożono w okoliczne lasy, gdzie wrzucano je do dołów i zasypywano. Spoczywają obok jeńców katyńskich w Bykowni i Kuropatach, ich groby rozrzucone są po całym dawnym ZSRS ‒ od Winnicy, Dołbysza, Kamieńca Podolskiego, przez Charków, Kijów, Smoleńsk, Moskwę, Lewaszów pod Petersburgiem po południe Syberii (...) Na podstawie rozkazu nr 00486 z 15 sierpnia 1937 r., wydanego również przez Jeżowa, represjom poddano [także] żony i dzieci skazanych „zdrajców Ojczyzny”.*
Podczas uroczystości upamiętniających ofiary sowieckiego ludobójstwa dokonanego w latach 1937–1938 na terenie ZSRR, przed Pomnikiem Poległym i Pomordowanym na Wschodzie przy ul. Muranowskiej w Warszawie wieńce i kwiaty ku czci pomordowanych złożyli przedstawiciele władz i instytucji państwowych, w tym Centralnego Biura Antykorupcyjnego. W wydarzeniu udział wzięli m.in. dr Jarosław Szarek, Prezes Instytutu Pamięci Narodowej, Minister Jan Józef Kasprzyk, Szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych, odczytano również list, który do uczestników skierowała Marszałek Sejmu Elżbieta Witek. Uroczystość została zorganizowana przez Instytut Pamięci Narodowej oraz Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych.
*Źródło: ipn.gov.pl